Başta Lars Von Trier olmak üzere Thomas Vinterberg, Kristian Levring, ve Søren Kragh-Jacobsen gibi usta Danimarkalı yönetmenler tarafından başlatılan avangard film yapım akımı Dogme 95, Dogme 95 Collective veya The Dogme Brethren olarak da bilinir. Bir manifesto yerine geçen bu akım, kurallarına olan sadıklığıyla bilinir. Dogme 95 kuralları, asla ihlal edilemez veya değiştirilemez. Bu konuda yönetmenler tarafından verilmiş ortak bir söz de kayıtlara geçmiştir:
“…ayrıca bir yönetmen olarak kişisel beğenilerimden uzak duracağıma söz veriyorum! Ben artık bir sanatçı değilim. Anın bütünden daha önemli olduğunu düşündüğüm için, bir sanat eseri yaratmaktan sakınacağıma söz veriyorum. Amacım, karakterlerimin ve mekânlarımın içindeki gerçeği ortaya çıkartmaktır. Bunu tüm kişisel zevklerim ve kaygılarım pahasına yapmaya çalışacağıma söz veriyorum. Böylece iffet yeminimi ediyorum.”
Dogme 95 akımının yola çıkış mottosu %100 doğallıktan gelir. Filmlerde müzik veya efek kullanılmaz. Kamera elde tutularak yapılan çekimlerden dolayı ekranda bir titreme algısı yaratılır ve bu da anlatılan konuya gerçekleik kazandırır. İlk kez 1995 yılında başlayan bu sinema çekim tekniğinden bazı yönetmenler filmlerinin çeşitli bölümlerinde yararlandı. Filmde meydana gelen sarsılmalar veya sert geçişler, Dogme 95 izleridir.
1- Çekimler stüdyo dışında yapılmalı (Anlatılan hikâyede özel bir mekan ihtiyacı varsa bu mekan stüdyo dışında seçilmeli)
2-Ses, kesinlikle görüntülerden ayrı olarak üretilmemeli ya da tam tersi (Sahne içinde üretiliyor olmadığı sürece müzik kullanılmamalı).
3-Kamera, el kamerası olmalı. El kamerasıyla elde edilecek hareketlilik ya da hareketsizlikler serbesttir (Film, kameranın durduğu yerde çekilmemeli, kamera filmin olduğu yerde olmalı).
4-Film, renkli olmalı. Özel ışıklandırma kullanılamaz (Çekilecek sahnede filmin pozlandırması için çok az ışık varsa, sahne kesilmeli ya da tek bir lamba kullanılmalı).
5-Optik numaralar ve filtreler yasaktır.
6-Film, gelişigüzel aksiyon içermemeli (Öldürme, silahlar, vb bulunmamalı).
7-Zamansal ve coğrafi yabancılaştırmalar yasaktır (Film, şimdi ve burada geçmelidir).
8-Tür filmleri kabul edilemez.
9-Film formatı 35 mm olmalı.
10-Yönetmen, jenerikte belirtilmemeli
Kuralalrdan da anlaşıldığı gibi Dogme 95, izlediğimzi klasik Hollywood filmlerine adeta bir karşı duruş akımıdır. Manifestonun kuralları zaman zaman kurucu yönetmenlerce veya diğerlerince esnetilse de, Dogme 95 akımından etkilenmiş bir filmi izlerken hemen anlayabilirsiniz.
Tabii ki yazıyı bu sinemaya örnek teşkil eden filmler önermeden bitirmeyeceğiz.
No Comments