
Doğalcılık (Natüralizm), dünyanın en az soyutlama ya da üslupsal bozulmaya uğratılmış biçimde sunumudur. Işık ve yüzey dokusunun inandırıcı efektleri ve duyguların, ruh hallerinin araştırılmasıyla karakterizedir. Rönesans boyunca Batı sanatında temel ve baskın bir eğilim olarak yeniden ortaya çıkmıştır.
Rönesan Doğalcılığı, doğal görünüme genel ve bütüncül bir sadakat biçiminde kendini gösterir. Bu ışık, doku, renk ve tonların bütün çeşitliliğiyle ancak tamamen uyum içinde taşınmasıyla başarılır. Doğalcılık, Rönesans sanatçılarına sanatın ne olduğunu yeniden gözden geçirme ve kültürel önemini arttırma şansını vermiştir. Leonardo da Vinci’nin hava perspektifini geliştirmeyi örneğin, çizgisel perspektif gibi sıkı komposizyon kurallarının izleyicinin gözüne daha az çarptığı, daha inandırıcı bir doğalcı resim üslubunu başarma yönünde bir çaba idi. En yetkin Rönesans sanatçıları perspektifi fark ettirmeden uygulama çabası içindeydiler ve sonunda perspektifi çok belirgin kullanarak algımızı sanat yapıtının kendisinden uzaklaştırıp, komposizyonun bir yönüne çeken sanatçıları eleştirmeye başladılar.
Doğalcılık gelişiminde iki belirleyici katkı vardır. Jan van Eyck, kendisine bütün Avrupa’da ün sağlayan ışık ve doku betimlemelerinde şaşırtıcı doğalcı ayrıntılara ulaşmıştır. Venedikli sanatçılar, çizgi ve biçimi esas alan Floransalı sanatçılara karşın renk ve ruh hallerini vurgulamışlardır. Bazen adlandırdıkları biçimiyle Venedikli Renkçilerin arasında Bellini, Tintoretto, Veronese, Giorgione ve Tiziano yer alır. Giorgione, insan duyguları ve ruh hallerini yansıtan bir araç olarak atmosfer peyzajını oluşturmakla tanınır. Doğalcılık daha sonraki yıllarda, Rönesans sırasında ender olarak yapılan, peyzaj ve ölüdoğa resminin gelişimine yol açmıştır.
BAŞLICA YAPITLAR
Giovanni Arnolfini ve Karısının Portresi, 1434, JAN VAN EYCK
Van Eyck, yağlıboya resmin mucidi olarak adlandırılır. Bu, bütünüyle doğru değilse de, yağlıboyanın Doğalcılık’a uygun bir ortam olarak sağladığı olanakları ilk ortaya çıkaran kuşkusuz odur. Giysiler, pirinç avize gibi farklı dokulu yüzeyler üzerindeki ustalıklı ve inandırıcı ışık izlenimi, Arnolfini Portresi’ni Doğalcılık tarihinin en önemli yapıtlarından biri kılmaktadır.
Kaynak: YEM Yayın …izmler / Sanatı Anlamak
No Comments